Gefeliciteerd met de printversie van je boek, Wouter! Ondanks de verregaande digitalisering blijft het bijzonder om een print van je werk te hebben. Ik ben benieuwd naar je boek, zeker omdat we bij Kaliber onze aandacht hebben op het snijvlak van creativiteit en technologie.
Hoe gaat het eigenlijk met me?
Goede dagen, groggy wakker worden en soms hele weekenden moeten uitrusten. Dat zou de tl;dr zijn hoe mijn huidige situatie is. Gelukkig ligt het allemaal wat meer genuanceerd.
Sinds ik vorig jaar de diagnose PSC kreeg, zit ik wel in een andere fase van mijn leven. Ik ben niet doodziek, ik hoef geen dagen in bed te liggen en je ziet niks aan me. Of in elk geval, niets meer opvallends dan wat er misschien al aan me te zien was ;-). Half oktober vorig jaar schreef ik over de eerste ervaringen met de zeldzame ziekte PSC. Ik ben nu een half jaar verder. Hoe gaat het?
Het wisselt.
Ik merk dat ik nu weer energie krijg, door de komst van lente en beter weer. We hebben een mooie vakantie voor de boeg door Zweden en Noorwegen. Bij Kaliber zijn we hard op weg om mooier en meer jaloersmakend werk te maken. Ik ga naar concerten, bezoek vrienden, lees boeken. Ook in onze privé situatie is meer rust gekomen. De afgelopen jaren waren zwaar door verschillende gebeurtenissen binnen ons gezin. We moesten ons echt herpakken met elkaar. Door school, werk, maar ook financiële uitdagingen. Geld maakt niet gelukkig, maar het brengt wel rust. Dat kan ik nu uit eigen ervaring zeggen. Het einde van die zware tocht is nu in zicht. We hebben weer meer grip op ons leven, wat we willen en kunnen. Helena heeft sinds begin dit jaar een mooie baan bij een projectbureau dat zich specialiseert in complexe, internationale projecten op het gebied van mensenrechten, gelijke behandeling en non-discriminatie. Dat zorgt voor weer stabiliteit en rust in ons huishouden.
Rouw
Helaas zijn er ook andere dagen. De dagen waar ik te moe ben om iets in of om het huis te kunnen doen. Waar ik rechtstreeks van werk naar bed ga omdat ik toch over de grens ben gegaan met focus, energie-verdeling, blijven denken en discussiëren.
De afgelopen maanden heb ik daar gesprekken over gehad met een praktijkondersteuner GGZ bij onze huisarts. Zij is gespecialiseerd in rouwverwerking. De situatie waar ik in zit heeft met rouw te maken. Afscheid nemen van wat was, namelijk een leven zonder een (nog) ongeneeslijke ziekte. En vrede krijgen met wat er nu is. De vermoeidheid, de onderzoeken, medicatie, energie-beheer. Die gesprekken hebben me goed gedaan. Eigenlijk zijn het gesprekken met jezelf. Ik kreeg de juiste vragen op het juiste moment. Met de juiste bedoeling. En dat opende allerlei luikjes in mijn hoofd, van toen en van nu. Het legde nieuwe verbindingen tussen feiten die ik als onwrikbaar in mijn hoofd heb zitten. Het brengt emotie waar weer nieuwe inzichten uit voortkomen.
Ik heb gelukkig geen strippenkaart meer bij het ziekenhuis. Begin 2023 heb ik een aantal onderzoeken gehad om te zien of PSC voor aanvullende ziekten zorgt. Dat is op dit moment niet het geval en ik hoef voorlopig geen onderzoeken meer te doen. Ik slik nog altijd ursodeoxycholzuur (Ursochol) wat een ontstekingsremmend effect heeft en zo de leverfunctie kan verbeteren. Het precieze werkingsmechanisme van Ursochol bij PSC is nog altijd niet helemaal goed begrepen door medici. Het medicijn lijkt de ontsteking in de galwegen te verminderen en de galstroom te verbeteren. Dit kan weer helpen om de progressie van de ziekte te vertragen en de symptomen van PSC te verminderen.
Helaas zorgt de medicatie niet dat ik minder moe ben. Dat is het belangrijkste en meest zichtbare symptoom voor me. Ik kan ineens heel moe worden. Debiliserend, niets-meer-kunnen-doen-moe. Ineens dansen de letters op mijn scherm. Mijn concentratie is weg, ik kan geen gedachten meer afmaken en het wordt zwart voor mijn ogen en in mijn hoofd. Ik moet dan gaan liggen en rusten. Vaak val ik in een diepe slaap om een paar uur later weer wakker te worden. Dat gaat verder dan “even een dutje doen”. Het is echt moeten opladen om weer door te kunnen. Om er te zijn voor mijn gezin. Ik doe mijn best om de energie zo goed mogelijk over de dag te verdelen, maar ik stap nog te vaak in de valkuil dat ik me ‘s ochtends goed voel. Denk dat ik de dag aankan en in volle vaart van start ga. Om dan in de middag alsnog in te storten.
Leven
Ik ben vrijwel gestopt met alcohol. Het opent een heel nieuw gebied voor me, de alcoholvrije en -arme bieren. Sommigen zijn smerige suikerwaters met een kleurtje (I’m looking at you Grolsch Herfstbier 0.0%!) en gelukkig zijn er lokale pareltjes. Zoals de Sand Diver (0,3%) van Kromme Haring. Heerlijk fris en een goede biersmaak. Soms drink ik nog wel een pils of een zwaarder bier, maar dat is misschien 2x per maand. Ik ontdekte de webshop Onder Nul Punt Vijf. Daar ga ik snel eens een bestelling doen!
Mijn hardloop-hobby staat op een lager pitje. Ik merk dat de vermoeidheid echt wel effect heeft op het plezier bij hardlopen. Het is lastiger, zwaarder. Daarom heb ik Tai Chi weer opgepakt. De bewegende meditatie, dat diepe ademhaling en ontspanningstechnieken combineert met fysieke bewegingen. Het is van oorsprong een vechtsport, en dat is het nog steeds. Ik verdiep me in de meditatieve en gezondheidsaspecten van de sport, samen met de filosofische kant van het Taoïsme. Ik combineer dat met de leer van het Stoïcisme. Deze twee hebben raakvlakken op gebied van acceptatie van het leven, innerlijke rust en beheersing van het lot. Dat klinkt erg dramatisch, maar het is verrassend aards en eenvoudig. Tijdens mijn zoektocht naar de kenmerken en ideeën van deze stromingen, herkende ik er al veel van mijn eigen denken en karakter in.
Ik schaak online met vriend Oskar van Rijswijk. ik speel soms nog wat Go, wat ik wel weer serieuzer wil oppakken. Ik doe dagelijks een rondje Wordle, Woordle, Quordle en aanverwanten. Ik word steeds beter in Sudoku’s. Nooit gedacht dat die hersengymnastiek me zo goed zou doen.
En de miniaturen dan, de diorama’s? Die zijn er óók nog! Er is een aantrekkingskracht, maar ik moet het geduld in mijn hoofd vinden (of terug krijgen) dat een idee niet in één middag af kan zijn. Of dat het een andere kant op kan gaan. Dat houd me nog tegen om er vol in te gaan. Ik haal veel plezier uit het kijken naar Youtube kanalen zoals Bill Making Stuff, waar met oud speelgoed en plastic huishoudproducten nieuwe werelden ontstaan. Heerlijk!
Ik heb het idee dat ik nog zoveel te ontdekken heb. In mijn hoofd, in mijn hart, gezin, vrienden en de wereld. Ik ben nog lang niet klaar!
Column: The times they are a-changin’
Fonk Magazine is een online en print magazine dat een beeld schetst van creatief Nederland. Het schrijft over schrijft over (digital) design, kunst, cultuur, reclame, marketing, fotografie, streetart, mode, architectuur, media en nog veel meer.
Met Kaliber schrijven we maandelijks een artikel voor het magazine. Deze maand mocht ik mijn opinie geven over het creatieve gebruik van AI. Het is een lastig onderwerp, met alle ethische en politieke haken en ogen. Tegelijk mogen we de baby niet met het badwater weggooien. Hieronder vind je de tekst van de column. Ik heb hem voor de zekerheid ook maar in het Internet Archive opgeslagen. Je weet maar nooit met al die online magazines en de toekomst…
The times they are a-changin’
In de turbulente en dynamische wereld van (online) advertising is het een vloek om terug te kijken. Of dat nu gaat om oudere technologie of simpelweg “hoe we de dingen deden”. Toch springen we in de tijdmachine en gaan we terug naar 25 juli 1965.
Bob Dylan stapt op het podium van het Newport Folk Festival. Het publiek komt voor hem, de folkzanger met een akoestische gitaar. Maar Dylan gooit hij het plots over een andere boeg. Hij plugt een elektrische gitaar in en begint zijn set. Fans reageren geschokt en verward op het overstuurde geluid. Ze zien hem liever in zijn traditionele rol zien als de Grote Roerganger van de Folk Revolutie. Na drie nummers verlaat Dylan het podium onder luid gejoel.
De geschiedschrijving is onduidelijk of het boe-geroep kwam omdat Dylan en zijn band elektrisch speelden of omdat ze slechts een set van 15 minuten hadden voorbereid, en het publiek duidelijk meer wilden. Hoe dan ook, dit moment was cruciaal in de geschiedenis van rock ‘n roll muziek. Muzikanten gebruikten al elektrische gitaren en versterkers, maar Dylan zorgt met dit optreden eigenhandig een nieuw muziekgenre, folkrock. Je moet maar durven.
We gaan verder terug met onze tijdmachine. Naar een andere uitvinding die de creativiteit vooruit bracht. In 1841 vindt John Goffe Rand de verftube uit. Hij kreeg het patent op de tube met de schroefdop, die vanaf 1842 exclusief door Winsor & Newton werden verkocht. Dit is de tube zoals wij die nu nog kennen.
Deze uitvinding zorgde voor een revolutie in de schilderkunst. Vóór de komst van de verftube maakten schilders hun eigen verf, maar door de samenstelling konden ze deze verf niet buiten gebruiken. De verf droogde te snel uit, waardoor de schilder een schets moest maken van een landschap om het daarna binnen verder te schilderen. Verf in een afsluitbare tube droogde echter niet uit en zo konden schilders ineens wél naar buiten om volledige schilderijen te maken. Ineens konden ze en plein air werken en de vluchtige effecten van licht en kleur vastleggen. Zo ontstonden compleet nieuwe kunststijlen, zoals het Impressionisme en later het pointillisme.
Dichter bij huis – in 1993 – verscheen de eerste webbrowser, Mosaic. De makers van deze browser zouden een jaar later de internetrevolutie ontketenen met de Netscape browser. Plots was het World Wide Web niet meer een exclusief domein van de wetenschap en defensie. Het web was nu ook toegankelijk voor consumenten. Niet alleen om te consumeren, maar vooral om hun eigen stem te laten horen. We kregen homepages en weblogs. De ‘bloggers’ waren de pioniers in het ontginnen van het web. Zij waren de ontdekkingsreizigers van cyberspace en vertelden op hun eigen gebouwde platformen over de nieuwe wereld die zich online ontvouwde. Creativiteit en ontdekkingsdrift in één.
Dit zijn slechts een paar voorbeelden uit de geschiedenis. Allemaal hebben ze een constante: Creativiteit laat zich niet muilkorven door technologie. Echt creatieve geesten gaan juist aan de haal met nieuwe technologie, van een verftube tot een Marshall versterker en een webbrowser. En dat is precies wat we nodig hebben. In een online wereld die wordt gedomineerd door de algoritmische eenheidsworst van sociale platformen die onze dataprofielen uitbuiten. Waar koffietenten uitwisselbare interieurs hebben, net als de uitwisselbare en weinig originele influencers met dezelfde uitwisselbare havercappu’s en esma’s op hun tijdlijn. In deze Age of Average (dank je wel Alex Murrell) veranderen merken langzaam maar zeker in één grote beige eenheidsworst. Even buiten de lijntjes kleuren is er niet meer bij, want aandeelhouders, cancelculture en ophef liggen op de loer.
Daarom ben ik zo blij dat AI nu in de handen van de consument ligt. Het luidt een nieuw creatief tijdperk in. Een tijdperk waar minstens zoveel uitwisselbare drek over ons heen wordt gestort. Immers, “as an AI Language Model, I cannot–” jajajaja… ChatGPT zal uit zichzelf niet veel creativiteit geven, zoveel weten we al wel. En natuurlijk is het hilarisch hoe crypto-scammers zich in een weekend omscholen tot Promp-Fu Master of Text2image Whisperer. Maar we hebben het nodig om tot écht nieuw creatief werk te komen. Om de ontdekkingsdrift in ons los te maken en nieuwe horizons te verkennen. Zullen vakgenoten ons ontvallen? Vast en zeker. Gaan we juridische, ethische en sociale onrust krijgen? Nou en of. Moet ons dat tegenhouden om door te zetten en te pionieren, op zoek naar het onbekende? Absoluut niet!
Sounds familiar Ruben! The only issue I constantly come up with is how do I write it down on mobile and where do I save this in a way I can find it back when I need to, or it prompts me to get attention when it needs to.
I can now share an article directly from my feed reader to my Hypothes.is account, annotated with a few remarks.
One of the things I often do when feed reading is opening some articles up in the browser with the purpose of possibly saving them to Hypothes.is for (later) annotation. You know how it g…
BlueSky is cosplaying decentralization
Almost exactly six months after Twitter got taken over by a petulant edge lord, people seem to be done with grieving the communities this disrupted and connections they lost, and are ready, eager even, to jump head-first into another toxic relationship. This time with BlueSky. BlueSky’s faux-decen…
Ik lees geregeld dat allerlei figuren op BlueSky rondhangen. Ik heb nog geen idee. Ik sta op een wachtlijst, ken niemand met toegang en eerlijk gezegd, I can’t be bothered. BlueSky leek zo’n goed idee maar ik lees meer en meer dat het inderdaad, een gecamoufleerd decentraal netwerk is.