In de tijd dat treinen geen wifi hadden, laptops te zwaar en je voor een mobiele telefoon een extra koffer nodig had, had papier het alleenrecht in de trein als het ging om stil tijdsverdrijf. De Rails was een van de prettigste bladen om te lezen destijds. Niet eens vanwege de toertips die je kreeg, om nu wéér een zondagje Madurodam te doen gaat ook zo vervelen. En nee, niet vanwege de steeds vager wordende modereportages waar op een gegeven ogenblik zelfs geen kleding meer op de foto’s stond maar in het bijschrift wel de merken en prijzen werden vernoemd.
Hartkloppingen. Daarom las ik, en met mij iedereen, de Rails. De anonieme liefdeskreten, de stille aanbidders die met vurige pen de liefde van hun leven zochten. Op één pagina las je 3 seizoenen All You Need is Love. Elke maand greep ik een nieuwe editie uit het bagagerek en was Hartkloppingen een van de eerste rubrieken die ik las. Ik heb geen idee wat nog andere rubrieken waren in Rails, was er een stripverhaal ofzo?
Het mooie van de Hartkloppingen is dat er in latere jaren een vervolg op kwam, als de geliefden elkaar hadden gevonden. Mooi interviewtje, foto op het station erbij, dat werk. Mooi om te lezen en te zien. Al waren dat mensen die ik niet kende. Misschien had ik wel eens met één van ze in een coupé gezeten, maar verder zijn ze me onbekend. Uit de advertenties van Rails heb ik nooit op kunnen maken of een bericht over iemand ging die ik zou kennen. Ergens is dat wel logisch, want in de gemiddelde trein zitten meer mensen die ik niet ken dan mensen die ik wel ken. Alle n-degrees of separation theorieën ten spijt.
In de Groene Amsterdammer staat een fraai artikel over Gespot, een nieuwe rage onder studenten op universiteiten. Preciezer: Studenten die Universiteitsbibliotheken bezoeken. via anonieme digitale xoxo-briefjes laten ze op de Facebook-pagina’s hun hormonen en schaamten varen. Niet veel anders dan tien jaar geleden al in Rails gebeurde. Maar op de Facebook pagina zie je een grappig zij-effect: Studenten gaan publiekelijk raden wie het originele bericht verstuurde én voor wie het is bedoeld. Door in hun reactie de naam van de medestudent te noemen, wordt deze automatisch gelinkt, krijgt een bericht in zijn tijdlijn dat hij is genoemd, gaat naar de Gespot-pagina en doet al dan niet mee. De afstand tussen het lezen van de anonieme liefdesverklaring en het daadwerkelijk bij elkaar brengen van de twee is veel kleiner en de tijd veel korter.
Gespot speelt zich af op een klein territorium, de universiteitsbibliotheek van een grote stad, voor een redelijk homogene groep mensen, studenten van die universiteit. De raadkans wordt dus al vele malen groter dan in een anonieme trein. Desalniettemin vind ik het een mooi fenomeen wat teruggrijpt op een aloud oergevoel van mensen.
Extra aandacht voor het laatste stuk in het artikel. Patti Valkenburg, hoogleraar jeugd en media aan de UvA, zegt hier: “[…]sociale media zijn echter niet van negatieve invloed op het sociale gedrag van jongeren in de echte wereld. Sterker nog, er is eerder sprake van een trend die laat zien dat jongeren sociaal vaardiger worden door sociale media, ze gaan bijvoorbeeld gemakkelijker nieuwe contacten aan.”
Zo zie je maar, is die sociale media toch nog ergens goed voor!