Nederland is 30 jaar online

Op 17 november 1988 om 14.28 uur werd een e-mail verstuurd naar het Mathematisch Centrum, nu het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI). Met die e-mail werd Nederland officieel aangesloten op het internet zoals we dat nu kennen. Vandaag is het 30 jaar geleden dat we als eerste land buiten de Verenigde Staten toegang kregen tot het toen nog prille en kleine internet. Tot die tijd werd al het internetverkeer geleid via ARPANET, het militaire netwerk van de USA. Op dat netwerk werd al het verkeer in de gaten gehouden, of het nu militair of wetenschappelijk netwerkverkeer is. Met de aansluiting op het open internet van NSFNet veranderde dat. Dankzij onder andere Piet Beertema (geweldige URL!) werd het internet in Nederland toegankelijk voor een groeiende groep wetenschappers en later natuurlijk het grote publiek en de commercie. Dat duurde nog zeker tot begin jaren ‘90 met de komst van providers als XS4ALL en online diensten als De Digitale Stad Amsterdam.

Bovenstaande kennis komt niet zo uit de lucht vallen. Ik kwam het tegen op het blog van Jak Boumans, de schrijver van “Toen digitale media nog nieuw waren: Pre-internet in de polder (1967-1997)”. In 2011 ontmoette ik Jak, hij gaf een lezing op de Hogeschool Utrecht bij het lectoraat waar ik werkte en zijn verhalen over de geschiedenis van het Nederlandse internet werkte aanstekelijk. Ik had zelf net Bloghelden geschreven en ergens broedde een idee om een groter boek te schrijven over de geschiedenis van het Nederlandse internet. Jak en ik hebben nog wat gebrainstormed over een gezamenlijk project waarbij we pioniers van het Nederlandse internet zouden interviewen. Helaas is het bij een eerste brainstorm gebleven, om allerlei redenen heeft het project nooit echt verder doorgang gekregen. Jaren later kwam Tweakers met hun serie Polderpioniers, mooi portretten van de internet pioniers in ons kikkerlandje!

The Never-Ending Now

David Perell schrijft een blogpost met de nieuwsgierigmakende titel “The Never-Ending Now”. Perell ziet met lede ogen hoe een groep digital natives – zijn woordkeuze…- in een taxi door hun telefoon scrollen, tappen en tikken om hun wereld bij te houden. Het valt hem op dat ze allemaal niet verder terug kijken dan de laatste 24 uur. Voor Perell is dat het bewijs dat we leven in een nooit-eindigend hamsterwiel van Content Van Nu, we zijn blind voor onze plek in de geschiedenis en raken al in de war van een chaos-theorie-bevestigend briesje van een vlinder.

Ik ben oprecht jaloers op de term Never-Ending Now. Ik vind het een prachtige term die het hier en nu beschrijft. De periode in de geschiedenis waar we alles opslaan, waar alles wat iedereen doet en deelt een plek krijgt in publieke communicatie. Ik zit er alleen mee dat Perell het doet voorkomen alsof het iets slechts is. Het gegeven dat een generatie ná hem elkaar op een andere manier vindt, volgt en verbindt valt slecht bij hem.

Maar leven we niet altijd al in die Never-Ending Now? Toen Beertema die e-mail kreeg in 1988, was hij misschien niet zo bezig met de historische betekenis van het moment maar meer wat er nú mogelijk was.

In bovenstaande mini-documentaire van het CWI hoor je pioniers Steven Pemberton en Teus Hagen eveneens zeggen dat ze eigenlijk geen idee hadden dat het zo zou exploderen. Zij zaten in hun Never-Ending Now van dat moment.

‘Achteraf gezien was het tot stand brengen van die eerste verbinding een historisch moment, iets wat we toen nog niet beseften.’

De relatie die je met het verleden hebt, kun je alleen krijgen als je in het heden leeft en het heden beleeft. Ik geloof niet dat we een generatie hebben die blind is voor onze plaats in de wereldgeschiedenis. Ik geloof wel in een generatie die de middelen en de mogelijkheden van het hier en nu maximaal inzetten om hun plaats in de wereldgeschiedenis vast te leggen voor toekomstige historici. Daar hoort een avondje achteloos rondklikken en -delen bij. Maar er is nog veel meer mogelijk en zij zullen dat laten zien.