In mijn jonge jaren bezocht ik in toen-thuisstad Breda vrijwel elk jaar de Strip-3-daagse. Een geweldig evenement voor liefhebbers van stripverhalen. Drie dagen liep ik er rond met mijn gespaarde zakgeld, een plattegrond en een stapel stripboeken om te laten signeren door mijn helden. Henk Kuijpers (Franka), Robert van den Kroft (Sjors en Sjimmie), Peter de Smet (De Generaal) en Don Lawrence (Storm) zijn de eerste namen die me te binnen schieten. Voor mij was het een prachtige wereld.
Ik ontmoette in die tijd niet veel andere stripliefhebbers. Natuurlijk was het festival tot de nok gevuld met die liefhebbers, maar ik zocht er niet echt contact mee. Ik ging mijn eigen gang, ik was niet echt op zoek naar die gelijkgestemden.
Crossover Cosplay
Hoe anders was dat toen ik vandaag in mijn huidige thuisstad Utrecht het Jaarbeursplein opdraai. Vanaf het moment dat ik mijn fiets parkeer naast een van de honderden Harry Potters kijk ik vol verbazing en verwondering rond op de immense Dutch Comic Con. Zes grote hallen in de Jaarbeurs staan vol met cosplayers, games, comics en popcultuur in de breedste zin van het woord. Nog vóór ik mijn jas heb opgehangen ben ik langs 25 jaar videogamehistorie gelopen zoals Mario, Luigi, karakters uit Overwatch, Link, Zelda en meerdere Sims. Ik zie Freddy Krueger een praatje maken met een Star Wars stormtrooper, een groepje Anime-meiden maken zich klaar voor een van de vele fotoshoots en Jack Sparrow staat iedereen die met hem op de foto wil rustig te woord. The Dude uit The Big Lebowski liep er op zijn gemak rond langs de Ghostbusters. Fantastisch.
Grote en kleine communities
Terwijl op het grote podium de Cosplay Catwalk van start gaat, sta ik met open mond te kijken naar een groep mensen die zich hebben verzameld onder de naam Rebel Legion. Deze groep richt zich op kostuums uit de Star Wars saga, specifiek uit de light side van de force. Jedi’s, Wookies, piloten, stuk voor stuk prachtig gemaakte kostuums en accessoires.
Naast de stand van het Rebel Legion is een minstens zo bijzondere groep, de Mandalorian Mercs Costume Club. Een groep mensen die met hun kostuums zich specifiek richten op de Mandalorian Mercenaries uit de Star Wars films. De bekendste Mandalorian-namen uit de filmserie zijn Boba Fett en Jango Fett. Het bijzondere is dat de term Mandalorian nooit gebruikt is in de Star Wars films en dat deze soldaten ook geen enorm grote rol hebben in de originele Star Wars films. Maar hun opvallende en iconische harnassen zorgen dat je ze altijd herkent. Het doel van de wereldwijde community van Mandalorian Mercs is de ideeën van de originele (canon) Mandalorians uit de film uit te breiden met hun eigen creativiteit en persoonlijke voorkeuren. Ze pakken een klein onderdeel van één van de grootste namen in de popcultuur en maken dat eigen, ze creeëren een eigen wereld met bijbehorende regels en afspraken.
Het is makkelijk om van elke bezoeker van de DCC te zeggen dat ze onderdeel zijn van de popculture community, maar daarmee doe je zoveel afbreuk aan de individuele verschillen, de niches, de voorkeuren. Gedurende de dag zag ik overal microcommunities. Zoals de genoemde Mandalorian Mercs en de Rebel Legion. In de hoeken van de hallen ontmoeten gelijksoortige cosplayers elkaar en delen tips en verhalen. Ook binnen het cosplay zijn er weer allerlei niche communities die de moeite van het bekijken waard zijn.
Vind je niche en verdiep
Ik zie eveneens hoe er een markt rondom die communities is ontstaan. Natuurlijk in kleding, props, make-up. Standhouders die zich exclusief richten op pruiken en haarextensies voor een specifieke groep cosplayers. Ik zag een standhouder die verkoelende vesten verkoopt. Voor cosplayers die een hele dag in hun warm kostuum lopen kan dat een verademing zijn. Naast hem kon je trouwens terecht om je kostuum te laten repareren. Een reparatie- en naaidienst, exclusief gericht op cosplayers. Is het zakelijk interessante om je op zo’n niche te richten in een beroep waar je alle kanten op kunt? Je kunt je wel enorm specialiseren in materiaal, werkwijze en kennis. Daarmee onderscheid je jezelf in een redelijk toegankelijk en breedgedragen beroep. Binnen de niches zijn er weer microniches te vinden. Ik zag her en der wat aansluitingen met Lego, denk aan de Star Wars lego serie. Maar wat te denken van de Brickboys die zich exclusief richten op Lego creaties uit de fancultuur en popcultuur.
McFly
Terug naar de Mandalorian Mercs. Terwijl ik de helmen en pakken bewonder zie ik het volgende tafereel naast me. Een kleine meid is met haar vader op stap. Pa heeft een camera bij en filmt de Mandalorian die een polsband maakt. Ineens haalt de tienjarige meid een microfoon tevoorschijn en begint de man te interviewen. Ze vraagt hem het hemd van het lijf. Welk plastic gebruikt hij, wat voor speciale schaar heeft hij. De man beantwoordt alle vragen geduldig en met duidelijk plezier in zijn gezicht. Ik kijk met bewondering hoe het kind zich onderdeel maakt van deze community. Ze zoekt de gelijkgestemden, ze ondervraagt ze en ze leert er van.
Ik vraag me af hoe het was gelopen als ik dat 35 jaar geleden meer had gedaan.
De Dutch Comic Con heeft na vandaag een vaste bezoeker bij gekregen. Ik zal niet snel gaan cosplayen. Maar áls ik dan moet kiezen, dan is dat als Marty McFly of Emmett “Doc” Brown uit de Back to the Future trilogy. Na vandaag heb ik niet alleen meer een Flux Capacitor (1,21 Gigawatts!) aan mijn autosleutels hangen, ik heb nu eveneens een fraaie Biff Tanner kaartenset en gestileerde BTTF print voor aan de muur. Tijd om naar die community op zoek te gaan…
Headerbeeld: Mandalorian Mercs.
