Happy 25 birthday, weblog!

Vandaag is het 25 jaar geleden dat Jorn Barger de term weblog voor het eerst gebruikte op zijn.. weblog ja.

On December 17, 1997, inspired by Dave Winer’s Scripting News and running on Winer’s Frontier publishing software, Barger began posting daily entries to his Robot Wisdom Weblog in the hope of finding “an audience who might see the connections between [his] many interests.” These postings featured “a list of links each day shaped by his own interests in the arts and technology[…]

Tot die tijd hadden de chronologische tijdlijnen met dagelijkse posts nog niet echt een naam. In mijn boek Bloghelden beschrijf ik in grote lijnen wat er zoal in die eerste periode gebeurde. Waar natuurlijk ook een grote rol is weggelegd voor Dave Winer, de man die de eerste software maakte om dagelijkse posts te publiceren. Maar Dave zou nooit claimen het woord weblog te hebben bedacht. Ik her-publiceer hier een deel uit Bloghelden. Wil je meer weten over de geschiedenis van blogs in Nederland, dan kun je het hele boek gratis in verschillende formaten downloaden.

De eerste golf weblogs

In de periode dat de e-zines floreerden in Nederland, ontstond er in de Verenigde Staten een nieuw fenomeen. Jorn Barger was al actief op andere online netwerken zoals Usenet, de nieuwsgroepen op het web. In februari 1995 begon Jorn met zijn Robot Wisdom-website, waar hij essays en artikelen plaatste over onder andere James Joyce, kunstmatige intelligentie en de internetcultuur. Op 17 december 1997 noemde hij voor het eerst de term weblog op zijn website Robotwisdom.com. Geschreven als WebLog, omdat ‘de lettergreep blog verschrikkelijk klinkt.’ Hiermee beschreef hij zijn zoektochten op het internet, het ‘loggen’ van het web, zoals meerdere bloggers nu nog zullen zeggen. Jorn en Robot Wisdom worden over het algemeen als de grondleggers van de weblog genoemd. Echter, Tim Berners-Lee bedacht bij CERN in 1989 het principe van gelinkte documenten op computers en daarmee het World Wide Web. De eerste webpagina die werd gemaakt is een weblog. In Netscape, de browser van weleer, zat de knop What’s New. Daarmee bezocht je deze website. Een constant geüpdatet overzicht van nieuwe websites die begin jaren ’90 wereldwijd online kwamen. In 1994 was Justin Hall bezig op een persoonlijk weblog. Een lifelog zouden we het nu noemen. Zijn persoonlijke beslommeringen, romances, maar ook de zelfmoord van zijn vader, alles kwam online. Webdesigner Jeffrey Zeldman claimt dat hij sinds 1995 een blog bijhoudt. In de Verenigde Staten is er dus eveneens onduidelijkheid over de begindagen van de blogosfeer. De term ’blog’ is in 1999 geïntroduceerd door Peter Merholz. Hij brak het woord weblog op in ’we blog’ en om onduidelijke reden is de term ‘blog’ blijven bestaan.

Op Hypertext2009 presenteert Rudolf Ammann een paper over de begindagen van de blogosfeer in de Verenigde Staten. Hierin haalt hij wederom Jorn Barger aan en de moeizame relatie die Jorn had met softwareontwikkelaar Dave Winer. Hij zet in januari 1997 een nieuwe versie van zijn webplatform Frontier online. Deze had een nieuwe functionaliteit, de NewsPage. Hiermee was het voor het eerst mogelijk om zonder kennis van HTML een homepage te maken die de artikelen gesorteerd op datum zou laten zien in omgekeerd chronologische volgorde. Dave begint in februari 1997 de publicatie Scripting News, maar hij claimt niet de term weblog te hebben uitgevonden. Dave is daarentegen wel een belangrijke voorvechter geweest van het online publiceren. Hij heeft met zijn weblogsoftware Radio Userland aan de wieg gestaan van RSS, de technologie om digitale content snel en eenvoudig online te verspreiden, en samen met Adam Curry kan Dave de godfather van podcasting worden genoemd. Dave Winer ‘bootstrapped the blogging revolution’, veel latere bloggers zijn eerder door Dave ge-inspireerd dan door Robot Wisdom.

Ammann vertelt in zijn essay dat Jorn grote moeite had met de verschillende soorten blogs die er ontstonden. Niet alleen de linklogs zoals Robot Wisdom, maar ook andere blogvormen: ‘You can certainly include links to your original thoughts, posted elsewhere … but if you have more original posts than links, you probably need to learn some humility.’ Ondertussen is elders in de Verenigde Staten de onbekende internetjournalist Jim Romenesko aan het werk bij een lokale krant. Elke dag voor hij aan het werk gaat, surft Romenesko langs de sites van de lokale kranten, zoekt het bizarre en opvallende nieuws en plaatst het op zijn weblog The Obscure Store and Reading Room. Daarnaast geeft Romenesko nieuws en inside informatie over journalistiek en media, wat hem populair maakt bij de redacties van de grote landelijke kranten.

Jorn Barger zal na het claimen van de term weblog nog lange tijd een voorvechter blijven van het vrij geschreven online woord. Hij komt wel meer en meer met Dave Winer in de clinch over de richting die weblogs op moeten, om uiteindelijk in 2007 nogmaals een behoorlijk stringente lijst van regels voor weblogs uit te brengen: ‘A true weblog is a log of all the URL’s you want to save or share. (So del.icio.us is actually better for blogging than blogger.com.)’ 

Naast Robot Wisdom en Obscure Store zijn er nog twee andere Amerikaanse websites die van invloed zijn geweest op de Nederlandse bloggers van het eerste uur. De eerste is Memepool. Deze groepsblog is in 1998 opgericht door onder andere Joshua Schachter. Hij zou later de bookmarkdienst Delicious oprichten. Memepool kenmerkte zich als een typische linkdump in de geest van Robot Wisdom. Links naar het vreemde, obscure, grappige en interessante op het net, vergezeld van een korte beschrijving. De blog had geen reactiemogelijkheden en de auteurs waren alleen bekend onder pseudoniemen. Op Memepool waren dagelijks nieuwe links te vinden, maar op 22 april 2008 was het afgelopen met de site. Sinds die datum zijn er geen nieuwe posts meer geplaatst.

Cameron Barrett startte op 11 juni 1997 Camworld, een site die hij gebruikte om links te posten naar artikelen over webdesign. Deze gebruikte hij als leraar op het Northwestern Michigan College. Maar na zijn lessen ging hij door met het verzamelen en publiceren van links, om uiteindelijk in 1999 het essay The anatomy of a weblog te publiceren waarin hij een eerste aanzet doet om de Amerikaanse tijdlijn van de web-loghistorie samen te stellen. Cameron is de eerste blogger die in 1997 wordt ontslagen vanwege zijn blogpraktijken. Uiteraard doet hij hier uitgebreid verslag van op zijn web- log: ‘[…] if you’ve read my fiction, you might or might not agree with my co-workers and my boss. I freely admit that my fiction is of the experimental kind.’ 

Meer lezen? Bloghelden kun je gratis downloaden als ebook, PDF, txt file of in Markdown!