aandacht

Het is eigenlijk stom toevallig en ik beken dat ik er al denkend over een invalshoek toevallig op kwam. Morgen bestaat Lifehacking.nl vijf jaar. U weet wel, die andere site van me, waar we met een wisselende auteursgroep schrijven over slimmer werken en slimmer leven in de informatie- en netwerksamenleving. Daarmee begonnen we op 31 augustus 2007, krap een paar maanden na de introductie van Twitter in Nederland, in een tijd dat RSS nog de grote belofte was en we het maar gek zouden vinden als we allerlei data over onszelf en ons gedrag zouden gaan opslaan op allerlei apparaten en in databases.

Vijf jaar later is de wereld in veel opzichten veranderd. Gelukkig is veel hetzelfde gebleven. Maar ik ga het niet heel uitgebreid over die vijf jaar hebben, dat komt op een ander moment. Ik wil die vijf jaar eens aangrijpen om een ander onderwerp aan te snijden, namelijk de reisplanner van Klaas Weima in zijn boek Verdiende Aandacht. Als onderdeel van zijn blogtournee heb ik het boek en de iPad app gratis gekregen (zo, is dat in elk geval duidelijk) om door te nemen en te kijken hoe en of ik er iets mee wil doen op de site. Nou, reviewen ga ik dus niet doen. Sorry Klaas, maar er zijn er al genoeg die hun mening hebben gegeven. Ik heb het boek via de app met plezier doorgenomen en ik kan het zeker aanraden als startdocument in de wondere wereld van digitale media en communicatie.

Wat me intrigeert is de Verdiende Aandacht Reisplanner achterin het boek. Een postertje om naast je bureau te hangen als je een nieuw plan schrijft waarbij je digitale media (of social media…) een relevante rol wilt geven. Ik wil eens aan de hand van dat model nagaan hoe we er met Lifehacking voorstaan na vijf jaar. Ik durf wel te zeggen dat we in die vijf jaar een household name zijn geworden als het gaat om productiviteit, persoonlijke ontwikkeling en slim gebruiken van apps en software. Hoe hebben we dat gedaan en welke stappen hebben we gezet, al dan niet per ongeluk. Passen ze in het model? Dus ik ga het model nu op validiteit checken door er achteraf stappen in te zetten. Is dat wetenschappelijk verantwoord? Geen flauw idee, maar het kan wel leuk worden! Gaan we!

Vorm je persona’s

De eerste stap is na te gaan tegen wie je praat en wie je zelf bent.
Toen we begonnen in 2007 hadden we redelijk voor ogen waar we wel en niet over wilden praten en tegen wie. De kenniswerker die (veel) gebruik maakt van computers en het gevoel heeft dat hij deze niet volwaardig gebruikt. Zowel de hardware, als de software en het netwerk wat hij heeft. Die mensen wilden en willen we van dienst zijn. Wie zijn we daar zelf in? Een enthousiaste groep vrijwilligers die veel kennis en ervaring hebben en dat willen delen.

Definieer je doel

De tweede stap, je doel vaststellen. Tja…vijf jaar geleden hadden we niet echt een duidelijk doel voor ogen in de SMART zin van de term. We dachten niet: Over een jaar willen we 25000 unieke bezoekers per maand die gemiddeld 2 artikelen lezen. Echt concrete doelen hadden we niet anders dan “het delen van de kennis en ervaring die we hebben opgedaan en die we nog steeds op doen”. Daar zijn geen harde cijfers of KPI’s aan te knopen lijkt me.

Ontdek je methode

Hierin beschrijft Klaas een vijftal methodes die je kunt gebruiken om bovengenoemd doel te bereiken

1. Storytelling – Kun je een overtuigend verhaal over je merk vertellen?

2. Beleving – Kunnen we een onvergetelijke ervaring wegzetten?

3. Social invloed – Kunnen we invloedrijke personen betrekken?

4. Betekenis – Kunnen we de maatschappij van nut zijn?

5. Cocreatie – Kunnen we mensen van buiten betrekken om waarde te genereren?

Als ik het boek goed begrijp is hier wel het idee dat je een keuze maakt. Lijkt me wat lastig, ik denk dat je in de loop van de tijd van de ene methode naar de andere kunt springen en dat er zeker wel overlap in mogelijk is. Maar als ik kijk naar Lifehacking, dan zitten we vooral op de Betekenis laag en wellicht wat Sociale Invloed. Veel van onze auteurs geven lezingen, presentaties en workshops over de onderwerpen waar we over schrijven. Ik merk zelf dat mijn mening en inzichten over software als bv Evernote wordt gewaardeerd door anderen. We merken bij lezingen en via de reacties die we krijgen dat mensen echt iets aan onze tips hebben. Niet alles is voor iedereen relevant en dat is niet erg. We proberen het breed te houden. Maar dé methode hebben we niet vooraf bedacht, dat is iets waar je gaandeweg toch wel inrolt en achterkomt wat bij je past en wat lekker voelt. Om er maar eens wat vaagtaal tegenaan te gooien.

Volg de conversatie etiquette

Stap vier in het model legt je vragen voor over de creativiteit, authenticiteit en sociaal vermogen van je merk. Welnu, als je nagaat dat we al vijf jaar hard schrijven en we vooral enorm veel geven, dan denk ik dat het met de authenticiteit en sociale kant wel goed zit. We waren pioniers in Nederland met het gratis weggeven van onze boeken via de website, daarmee onderscheidden we ons van andere sites en tegelijkertijd doen we wat we schrijven. De drempels weghalen om kennis te delen met elkaar.

Kies een optimale mediamix

Terugkijkend denk ik dat we meer gebruik konden maken van kanalen als Facebook of Linkedin. Betaalde media hebben we sowieso nooit gedaan. We hebben in de begindagen een enorme boost gekregen door een samenwerking met Nu.nl, waardoor we elke dag op de voorpagina van Nu stonden met een artikel. Maar opvallend genoeg heeft het wegvallen van die samenwerking niet tot een enorme daling in bezoek geleid. Wel een tijdelijke dip, maar die is enorm goed opgevangen door een verbetering in de site op het gebied van vindbaarheid en de inzet van onze eigen nieuwsbrieven. Zoals gezegd, sociale kanalen als Facebook en LinkedIn hebben we niet optimaal ingezet. Het bereik kan zeker vergroten als we dat wel doen, maar de vraag is wat het ons waard is. Twitter hebben we vanaf dag één ingezet als kanaal om de RSS feed door te zetten, minder als communicatiekanaal. Dat gebeurt wel, maar we merken dat het geen must-have is voor ons. Het meeste contact vind plaats via de site zelf en op evenementen waar lezers ons ontmoeten.

Evalueer en optimaliseer

Ik heb het destijds al op de HEAO geleerd: Elk model moet eindigen met een evaluatiemoment. Bij voorkeur in een cirkel, zodat je na de evaluatie weer opnieuw kunt beginnen met de leermomenten van dat ogenblik. Zo’n model is eigenlijk een baangarantie voor veel consultants, creatieven en coaches. De evaluatie van Lifehacking na vijf jaar? We hebben het goed gedaan, we zijn (denk ik) een soort-naam geworden als het gaat om slimmer gebruik maken van de middelen die je om je heen hebt. We zijn in elk geval af van het stigma dat hackers enge mensen en Lifehacking dus ook iets engs is. Ik zal nooit vergeten dat we in het eerste jaar een gesprek hadden met een uitgever over een mogelijke scheurkalender. De uitgever wilde wel, maar het mocht geen Lifehacking Kalender heten, want dat zou een negatief imago hebben. Ik heb hard gelachen en maar geconcludeerd dat die kalender er dus niet komt.
Natuurlijk kan er een hoop beter. Ik roep al jaren dat ik met Lifehacking een flinke stap wil zetten in aantal artikelen, andersoortige artikelen, merkbouw, meer consistentie in het merk en een vaste(re) groep auteurs. Dat wil maar niet echt van de grond komen de afgelopen 3 jaar. Ik heb mijn zinnen op de komende 12 maanden gezet om dat wel voor elkaar te gaan krijgen. Dus we beginnen weer vooraan, wat is het merk Lifehacking, welke doelen etc…. Handig zo’n model!

Hebben we nu met dit model de aandacht verdiend zoals Klaas beschrijft in zijn boek? Ja en nee. Door het zo op een rij te zien, denk ik dat we wel wat duidelijke keuzes hebben gemaakt. Met name in de methode en etiquette hebben we een richting gekozen die past en die lekker zit. Maar aan de andere kant, dit model is geen garantie voor de Verdiende Aandacht. Het is gewoon kneiterhard werken, op je bek gaan, een olifantenhuid hebben en vooral heel heel heel veel schrijven. Uren maken. Doorgaan. Dan komt uiteindelijk die verdiende aandacht.
Ik moet ineens denken aan Seth Godin’s Tribes en Malcolm Gladwell’s Outliers (affiliate links). In Outliers beschrijft Gladwell hoe sommigen een expert worden door heel veel uren te maken. Tribes gaat over het opzetten, leiden en sturen van een community of stam. Maak met deze twee boeken en Verdiende Aandacht een driehoek en daar ergens in het midden zit de waarheid.

Maar het blijft gewoon knetterhard werken.

Verdiende Aandacht is een mooi en leesbaar boek voor communicatiemensen van diverse allooi (student tot leidinggevende) die aan de hand mee willen met mooie verhalen en inspirerende quotes om inzicht te krijgen in de (on)mogelijkheden van digitale media. Het is geen boek met hemelbestormende inzichten en disruptieve theorieen maar daarom zeker een prima aanvulling in de kast van de startende digitale communicatieprofessional.