Ik heb gisteren met stijgende verbazing de column van Ilja Leonard Pfeiffer zitten lezen over zijn angst dat er een generatie komt die niet meer bereid is te betalen voor boeken. Ik ben volgens mij niet de enige, zowel op Bright als Timo Boezeman schrijven over de column en laten een ander geluid horen. De column is op zijn zachtst gezegd nogal zuur van aard en heeft een hoog huilie-huilie gehalte:
Fuck copyright. De muziekindustrie is eraan kapotgegaan en de filmindustrie volgt.
Precies daar voorzie ik het grootste gevaar voor de gevestigde literatuur in de komende jaren. Een e-book is tot daaraan toe. Maar niemand betaalt 20 euro voor een download. En wanneer een download van mijn volgende roman net zoveel gaat kosten als de download van een nummer via iTunes, waar ga ik dan van leven?
Pfeiffer gaat er van uit dat de wereld niet hoeft te veranderen als je eenmaal een professioneel pad hebt gekozen. En Pfeiffer gaat er van uit dat hij aan de grillen van Apple en andere leveranciers is overgeleverd om zijn boek aan de man te brengen. Maar wat nu juist zo mooi is van de tijd waar we in leven is dat je daar voor een groot deel zelf een keuze in kunt maken. Ja, het is zo dat iTunes een prijspunt heeft weggezet waarmee het moeilijk concurreren is. Tenminste, zo lijkt het. Want er zijn in de appstore voldoende applicaties te vinden die een veelvoud van de 99 cent kosten en het prima doen. Die applicaties zijn een hogere prijs waard omdat ze voor de eindgebruiker meer waarde bieden. Hetzij in functionaliteit, gemak, eenvoud, snelheid, noem maar op. Hoe kun je die waarde dan in boeken brengen? In digitale boeken? Hierin verschil ik van mening met Timo. Waar hij schrijft over de meerwaarde van het fysieke product: “ Denk aan een hardcover, een leeslintje, mooie vormgeving, flappen, stofomslag, speciaal kleurgebruik. Eigenlijk alles wat je met digitaal niet kunt.[…]” denk ik: “waarom zou dat digitaal niet kunnen?”
Waarom zou het niet mogelijk zijn om een digitale applicatie te maken van je schrijven waar net zo’n fraaie vormgeving, interface,beleving, digitaal leeslintje etc aan zit dan aan de fysieke versie? De laaghangende fruit-voorbeelden zijn er al voldoende, zoals dit Alice in Wonderland ebook, maar volgens mij kan het nog verder gaan.
Waarom zou je als schrijver geen nieuwe markten aanboren als de basisvraag voor je is “waar ga ik dan van leven”? Chris Brogan heeft een behoorlijk succesvolle Blog Topics-newsletter. Gratis? Nee hoor, 10 dollar per maand. En ik betaal het graag. Daarover in een latere post meer. Wat te denken van Adafruit Industries, een winkel gespecialiseerd in Open Hardware Electronics, die op Google+ een wekelijkse Ask an Engineer Hangout heeft. Door middel van de videoconferencing-mogelijkheid in Google+ kunnen hardware hackers wereldwijd hun uitvindingen laten zien. Dat wordt opgenomen en later uitgezonden. Waarom zou hier geen abonnementsmodel achter kunnen zitten? Zie je voor je hoe gitaarleraren, wiskundedocenten en slagers een centje kunnen bijverdienen? En ja, dat zou een schrijver net zo goed kunnen. Juist door middel van een medium wat grotendeels afhankelijk is van tekstinput moet het mogelijk zijn voor een schrijver om zijn broodwinning op andere manieren te verdienen. Maar dat kost tijd, energie en durf.
Ik denk dat het wel goed gaat komen met Ilja. Hij hoeft niet bang te zijn dat er op zondag geen croissantjes meer zijn voor ontbijt. Hij vindt zijn weg wel in de nieuwe ontwikkelingen. Maar de toon van de column stuit me tegen de borst. Het constante gezanik en gezever dat de wereld zo snel verandert en dat het allemaal slecht is. Bekijk het eens positief en kijk wat jij kunt doen om met deze veranderingen een betere wereld te maken.
