unconference

Al fietsend door Stadspark Schothorst in Amersfoort ben ik blij dat ik die 40 exemplaren van Bloghelden thuis heb gelaten. Ton vond het prima als ik ze mee zou nemen naar de unconference om weg te geven, maar die ochtend bij het inpakken besefte ik dat ik met de trein zou gaan én dat 40 boeken in een tas best een flink gewicht is.

Ik ben onderweg naar Smart Stuff That Matters, de eerste unconference in jaren die ik weer eens bezoek. Ton en Elmine zijn hier op de kop af 10 jaar eerder mee gestart op de Universiteit Twente, om de verjaardag van Elmine te vieren. Dit is inmiddels de vierde editie en staat in het teken van “smart” in de context van je directe omgeving. Je familie, je straat, stad en community. Bestaat er zoiets als een “smart citizen” en zo ja, hoe word je dat dan? Welke vaardigheden komen er bij kijken? Hoe zorgen we dat de instrumenten in onze controle blijven?

Zo’n 40 aanwezigen zijn zoekende in de huiskamer naar een plekje, naar koffie en naar elkaar. Oude vrienden herenigen in de achtertuin, nieuwe kennismakingen vinden plaats in de keuken bij het koffie-apparaat. Kinderen van de aanwezigen rennen door het huis en vinden al snel de speelgoedhoek en de zandbak in de tuin. Het huis was trouwens eenvoudig te vinden in de nieuwbouwwijk van Amersfoort Noord. Het was het enige huis waar een gigantische truck voor de deur stond, het mobiele Fablab van Frysklab, waar ik later op de dag kijk hoe de kinderen met groot gemak eigen sieraden maken uit de 3D printers.

Een unconference heeft een aantal eenvoudige regels:

• Er is geen extra publiek. Alle aanwezigen kunnen zowel spreker als publiek zijn.
• Wie aanwezig is, is de juiste persoon.
• Een sessie begint als hij begint.
• Een sessie eindigt als hij eindigt. Er zijn dus geen hele strikte begin- en eindtijden.
• Waar je besluit over te praten is het juiste onderwerp.
• De voeten-regel: Voel je vrij om tijdens een sessie ergens anders te gaan kijken als je dat nodig vindt.
• Zet je nieuwsgierigheids-bril op.

We beginnen met een kennismakingsronde. Op het dakterras heb ik lange kennismakingsgesprekken met Lilia Efimova, Jochem van den Berg en Erik Meerburg.

Lilia kende ik nog van haar PhD “Blogging practices of Knowledge Workers” en haar eerdere werk over blogs als kennisinstrumenten. We hadden elkaar ooit ontmoet in het verleden, de hernieuwde kennismaking was erg interessant en leuk. Tijdens deze kennismakingsronde ging het echter niet over het werk wat je doet en wat je op de bijeenkomst brengt. De twee kernvragen bij de kennismaking: Denk terug aan je laatste verhuizing, wat was het grootste plezier en wat viel je het meeste tegen? Dit bracht ons mooie verhalen over homeschooling en de uitdagingen om een nieuw netwerk op te bouwen, je nieuwe huis zo energie-neutraal mogelijk maken, de verhuizing van het studentenbestaan naar een grote-mensen-huis en mijn eigen inbreng over onze verhuizing eind 2016, midden in een periode met verdriet en tegenslag, maar tegelijk een nieuw begin in een fijne buurt met goede buren en een mooi vooruitzicht.

Na de kennismakingsronde is het tijd om het programma samen te stellen. Omdat alle aanwezigen eveneens spreker of discussieleider kunnen zijn, kan iedereen naar voren komen, op een iets te wankel krukje klimmen en in een paar zinnen zijn idee uit de doeken doen. Ik besluit niet achter te blijven en voor het eerst wat te presenteren over mijn ervaringen met het decentrale web, nieuwe diensten als Mastodon en Pixelfed en waarom ik besloot Facebook te verlaten en Twitter te resetten. Ik krijg een blok aan het einde van de dag, wat me voldoende tijd geeft om mijn verhaal voor te bereiden.

Vrienden maken

Ik heb een deel van de unconference vooral rondgelopen en overal kort meegeluisterd en gepraat. Oliver, de zoon van Peter Rukavina, vertelde hoe hij kijkt naar de camerasurveillance en slimme speakers in zijn woonplaats Charlottetown, Canada. Voor mij was het een plezier om Peter en Oliver eindelijk in het echt te ontmoeten. Ik volg Peter al lange tijd via zijn blog en bewonder zijn manier van publiek werken en leven. We hebben geregeld contact over nieuwe concepten zoals het Indieweb en decentralisatie, wat een eerste gesprek al direct eenvoudig maakt. Je gaat door waar je online bent geëindigd. Een ontmoeting met iemand is nog altijd een goed begin van een vriendschap. Ongeacht of deze offline of online is. Dat bleek eveneens in de sessie van Elja waar ik even bij ging zitten. Haar blogpost over nieuwe vrienden maken in een nieuw land of een nieuwe stad is één van haar best lopende artikelen en het intrigeert haar dat mensen daar zo naar zoeken. Daarom zocht ze de discussie met andere aanwezigen, hoe komt dat? Kan technologie daar een rol in spelen, of is het juist een barrière?

Comfortzone

Na de lunch gaan de sessies door terwijl ik me voorbereid op mijn eigen verhaal. Mijn comfortzone is dat ik toch graag wat slides heb als backup, waardoor ik in elk geval zelf in de lijn van mijn verhaal blijf.
Zoals het een goede unconference betaamt, lopen alle sessies uit, wat mij weer wat ruimte geeft om bij andere sessies aan te sluiten en een praatje te maken met de medewerkers van het Frysklab. Ik eindig in de woonkamer bij de beamer, waar ik in 25 minuten mijn verhaal mag doen voor een tiental geïnteresseerden.
Het is de eerste keer dat ik allerlei ervaringen en ideeën op een rij zet en publiek presenteer, gaandeweg merk ik dat er nog allerlei gedachtengaten en vreemde sprongen in mijn verhaal zitten. Je kunt hier de slides van mijn verhaal bekijken.

Ik heb de neiging om teveel tegelijk te willen vertellen, waardoor ik voor mijn gevoel soms wat onsamenhangend diverse concepten uitleg. Mijn Twitter-ontvolgverhaal vertel ik te snel naar mijn idee en geeft niet goed weer waarom ik het deed en wat voor discussie het op gang bracht.

Naderhand hebben we in een kleine groep nog wat gesprekken over decentralisatie, nieuwe netwerken als Mastodon en hoe bloggen altijd een populariteitswedstrijd zal blijven. Ik merk weer dat ik in publieke settings vaak moeilijker goed kan uitleggen hoe ik over bepaalde onderwerpen denk. Ik kan lastiger op de juiste woorden komen en complexere gedachtengangen vind ik moeilijk te vertalen naar het Engels. Het was voor mij weer een goede oefening om mijn gedachten publiek beter te ordenen en in discussies goed te luisteren en vooral even na te kunnen denken voor ik antwoord geef.

De unconference wordt in stijl afgesloten. Een van de aanwezigen had zijn “Unmake” sloophamer meegenomen.
Gedurende de middag was een robot gebouwd, Elmine mocht als afsluiter de robot met de hamer weer “unmaken”. Ondertussen gingen nog wat ongebruikte en oude slimme apparaten eveneens onder de sloophamer.

Na een goede maaltijd van de plaatselijke Chinees fiets ik voldaan terug naar Amersfoort CS. Ondanks dat ik niet veel sessies heel actief heb gevolgd, was het een goede dag voor me. De nieuwe contacten en gesprekken in de keuken en tuin waren minstens zo waardevol voor me. Het concept van een unconference vereist een actievere houding van elke aanwezige en je zit minder in een keurslijf dan een georganiseerd congres. Ik heb de hele dag vrijwel niemand ongeïnteresseerd bij een sessie gezien, scrollend op de telefoon.

Eind oktober bezoeken Ton en ik de IndieWebCamp Nuremberg, waar we vermoedelijk weer veel gesprekken en discussies gaan hebben. Hier ga ik me zeker wat meer bij voorbereiden en met een duidelijker idee aan participeren. Volg deze blog voor de voortgang…