open data

Zo, hoe beviel de 7 dagen free trial van 2021? Het was weer een achtbaan van gebeurtenissen en nieuws met als hoogtepunt de woensdagavond met de bestorming van het Capitool. Ik wilde eigenlijk vroeg naar bed, maar ineens zat ik CNN te kijken en op Twitter te doomscrollen. Laten we hopen dat het vanaf nu allemaal omhoog en voorwaarts gaat. Zelfs met de verlenging van onze lockdown in aantocht. Hou vol!

Blog on!

De erfenis van de Internet’s Own Boy…

Vandaag is het 8 jaar geleden dat Aaron Swartz overleed. Aaron (27) was een schrijver, programmeur en internet activist. Hij was onder andere betrokken bij de ontwikkeling van de eerste RSS-specificatie, de Markdown opmaaktaal, de Creative Commons organisatie en hij is één van de oprichters van Reddit. Swartz kwam in opspraak in 2011 toen hij 4 miljoen academische artikelen had gedownload uit de online JSTOR bibiotheek. Naar eigen zeggen om deze in het publiek domein weer beschikbaar te stellen, omdat academisch onderzoek door publiek geld wordt gefinancierd. Het is daarom moreel onjuist om dit achter een betaalmuur te zetten, volgens Swartz. Hij werd gearresteerd en dreigde te worden veroordeeld tot 50 jaar gevangenisstraf en een boete van 1 miljoen dollar boven zijn hoofd. De rechtszaak en de eisen van de aanklager werden door veel experts in twijfel getrokken. Het zorgde er helaas voor dat Swartz besloot zelf uit het leven te stappen. Een gemis dat nog altijd doordreunt in de geschiedenisboeken van het internet.

De afgelopen dagen heb ik veel aan Aaron gedacht. Hoe zou hij de afgelopen dagen hebben ervaren? Of eigenlijk de afgelopen vier jaar. Aaron was een fervent voorvechter van een open, inclusief en decentraal internet. Hij vocht tegen het Amerikaanse Congres om de online vrijheid van meningsuiting te bewaken. Welke rol zou hij hebben gehad in de afgelopen 8 jaar als hij er nog was geweest? Zou die rol politiek zijn geweest of de hacktivist die hij altijd is geweest? Welke rol zou Reddit, of een ander netwerk kunnen spelen onder zijn leiding?

Maar er is meer aan de hand. Want op de dag dat Trump van alle grote sociale netwerken wordt verbannen, werd het account van Sci-Hub eveneens verbannen van Twitter. Sci-Hub is een website die gratis toegang geeft tot academische artikelen die normaliter achter een betaalmuur zitten. De oprichtster van Sci-Hub is Alexandra Elbakyan, een 32-jarige programmeur uit Kazachstan. Vanwege haar werk zou je kunnen zeggen dat ze de spirituele opvolger van Swartz is. Elbakyan ligt op dit moment onder vuur door rechtszaken met Elsevier, Wiley en ACS. Zij gebruikt Twitter om steun te verzamelen van wetenschappers om het werk van Sci-Hub voort te zetten. Twitter claimt dat het account is geblokt omwille van de “Counterfeit Policies” volgens Torrentfreak. Dat is opvallend, aangezien het Twitter account geen vervalste of namaak-documenten aanbood.

Het nieuws deze dagen gaat begrijpelijk over de rol van sociale netwerken en de ontwikkelingen in onze maatschappij, politiek en sociaal. Zowel het afsluiten van Trump’s account als dat van Sci-Hub zijn wat mij betreft geen stap in de goede richting. Ja, het is het recht van elk sociaal netwerk om zijn eigen regels te handhaven. Het is ze niet verplicht om een account actief te houden, omwille van de vrijheid van meningsuiting. Maar het verbannen van een account lost het onderliggende probleem niet op, het verdienmodel van de netwerken. Die zijn gericht op algoritmische amplificatie voor het eigen gewin. Als dat blijft bestaan, zal er altijd een prikkel zijn om de gebruikers langer op de site te houden en inmiddels blijkt dat ophef en polarisatie daar voor kan zorgen.

Sci-Hub lijkt te zijn geblokkeerd wegens een aanstaande rechtszaak in India. De rol van Twitter vind ik op zijn minst opmerkelijk hier. Ik hoop dat Elbakyan er beter vanaf komt dan Aaron Swartz destijds. Maar ik heb er eerlijk gezegd geen goed gevoel over.

The Verge schreef in 2018 een uitgebreid profiel van Alexandra Elbakyan. Zeer de moeite waard als je meer over de achtergrond en beweegredenen wil weten van deze voorvechter van het open internet. En vergeet daarna de correcties op haar eigen blog niet.

Net als elk jaar kijk ik op Aaron’s sterfdag “The Internet’s Own Boy” (Archive.org | Youtube), een documentaire over zijn leven. Om mezelf te blijven herinneren dat een open en vrij internet het waard is om voor op te blijven staan en voor te vechten.

Er gebeurde meer deze week

🖨 Robin Rendle schrijft een mooi essay over de betekenis van de groeiende populariteit van nieuwsbrieven eigenlijk betekent. We hebben nog niet opgegeven dat het web er voor ons allemaal is. Niet alleen voor bedrijven en dataslurpers.
Zijn verhaal is prachtig vormgegeven om zijn boodschap juist kracht bij te zetten.

💰 Een lange Twitter thread met interessante ideeën voor betaalde nieuwsbrief onderwerpen. Van tuinieren tot usecases tot future of work. Niet alles is er al dus grijp je kans!

🛠 Goede vriend Oskar van Rijswijk (met wie ik het boek Lifehacking met Evernote schreef) is weer terug met een blog. En hij doet dat natuurlijk op zijn eigen indieweb wijze, gewoon zelf in elkaar zetten met HTML en CSS. Niet moeilijk doen, gewoon beginnen, leren en stapjes zetten. Hulde!

🍂 Ton schrijft over het principe van seizoenen in creatief werk. Geen fases, maar meer een natuurlijke overgang van de ene interesse in de volgende. Ik voel daar wel een aantrekkingskracht toe. Deze nieuwsbrief werkt ook met seizoenen en episodes, meer vanuit een popcultuur-hoek ingegeven. Maar ik vind de achterliggende ideeën die Ton beschrijft minstens zo interessant.

🔍 Een interessante longread over de verschillen tussen de nieuwe stijl notitie-apps Roam en Obsidian.

🫖 Hans van Lint verwoordt heel goed de verhouding tussen sociale netwerken, hun algoritmes en de gebruiker.

Nieuwsbrief van de week

Considered is een wekelijkse nieuwsbrief die de achtergronden onderzoekt van ogenschijnlijk alledaagse producten zoals een koffie-automaat, kettlebell of bureaulamp. Over het design, de innovatie en de duurzaamheid.