Poëzie zie ik vaak in de verte. Poëzie is overal om ons heen, in boeken, muziek, films, straatbeeld, maar ik besteed er weinig aandacht aan.
Het is daarom des te opvallender dat een speciale manier van scrollen door een pagina mijn aandacht naar de poëzie trekt. Ik lees een blogpost van Tom Critchlow over een manier van scrollen die al tijden mijn aandacht heeft. Ik vind het idee van “scrollytelling” fascinerend en zoek al een tijdje naar een goede reden om het eens in te zetten in het werk wat we met Kaliber Studio maken. Door Chritchlow’s voorbeelden kom ik terecht bij de kunst-sectie van The New York Times. Naast zijn voorbeeld over een impressionistisch schilderij, linkt hij naar een gedicht van W.H. Auden uit 1938. Hij noemt de naam van het NYT artikel in zijn link: A Poem (and a Painting) About the Suffering That Hides in Plain Sight (Paywall-vrije link) en die titel doet bij mij een belletje rinkelen.
Ik ken dit gedicht nog uit mijn VWO-tijd. Ik herinner me al decennia een flard van een gedicht wat we ooit in de Engelse les hebben besproken. De flarden in mijn hoofd gaan over een paard wat ongeïnteresseerd doorgaat met zijn leven terwijl er verschrikkelijke dingen om hem heen gebeuren. Ik kon me nooit meer herinneren over het gedicht en van wie het was. Tot nu. Het is het gedicht Musée des Beaux Arts van W.H. Auden!
Het artikel gaat dieper in op het gedicht. Per regel, per woord. Het is een genot om de uitleg te lezen bij de stanza en de betekenis van de woorden. In het gedicht verwijst Auden naar Brueghel’s schilderij Icarus. Maar nog interessanter wordt het als het gedicht wordt gekoppeld aan meer schilderijen van Brueghel.
Ineens verschijnt een netwerk van koppelingen en knooppunten. Schilderijen die ik wel eens heb gezien, maar waar ik klaarblijkelijk nooit naar echt naar heb gekeken. Waar ik niet lang genoeg bij stil bleef staan, in het museum en in mijn gedachten.
Het is adembenemend hoe je in het artikel A Poem (and a Painting) About the Suffering That Hides in Plain Sight door poëzie en kunst wordt geleid, hoe met korte annotaties je nog beter snapt hoe enorm intelligent en weldoordacht zowel het gedicht als de schilderijen in elkaar zitten. De combinatie van de korte teksten, het in- en uitzoomen op de schilderijen en de regels, dat alles in een passend scroll-formaat. Het wordt zo een guided tour waar je de tijd voor neemt en waar alle informatie op een gepaste manier bij je terechtkomt. In je eigen tempo en in je eigen volgorde. Wat mij betreft een mooi voorbeeld hoe de technologie van scrollytelling toegevoegde waarde krijgt.
Neem de tijd om de guided tour rustig te lezen en te bekijken. Het geeft je zelfs een ander zicht op de gebeurtenissen van hier en nu.
Naschrift: het is niet de eerste keer dat ik schilderskunst en technologie aan elkaar knoop.