16 jaar op Twitter. En net als in voorgaande jaren, schrijf ik er altijd wel iets over. Maar dit jaar is het echt wel anders. Want 16 jaar een Twitter account wil niet meer zeggen dat ik er veel ben te vinden. Sinds half december post ik niets meer op het netwerk. Ik ben dagelijks op Mastodon te vinden. Ik vind het daar prettiger.
Lezen versus participeren
Gisteren verscheen de nieuwe podcast van Digitale Fitheid. Ik was er te gast, om samen met Lykle de Vries en Martijn Aslander een hoop interessante onderwerpen te bespreken. De opname was op de sterfdag van Aaron Schwartz, waar ik elk jaar over schrijf. We hebben het gehad over de geschiedenis van bloggen, over de meestgebruikte apps op mijn telefoon en over mijn informatie-liquiditeit; hoe eenvoudig kan ik opgeslagen informatie terugvinden in mijn systeem en delen met anderen?
Een flink deel van ons gesprek ging over de minder eenvoudige relatie die ik heb gekregen met social media. Ik ben altijd een voorstander geweest van nieuwe online publicatietechnologie. Blogs, nieuwsbrieven, social media en nu AI. Twitter in het bijzonder heeft mijn hart gestolen. De kleine vogel op de rug van een failwhale groeide uit tot een relevante plaats voor media, (pop-)cultuur, politiek en simpelweg menselijke verbindingen. En dat is er nog steeds. Twitter is nog altijd een plek waar ik elke dag een paar minuten lees wat een kleine groep mensen daar post. Ik wil er alleen zelf niet meer aan mee doen.
Ophef en omzet
In de podcast heb ik een korte discussie met Martijn. Zijn punt over de ophef rondom Twitter: als je wilt, hoef je niets van de narigheid van Twitter mee te krijgen. Maak goede lijsten, zet je filters op scherp, blok mensen en mute conversaties. Het zijn handelingen die te maken hebben met digitale fitheid. Weet je hoe je dat moet doen? Weet je hoe lijsten werken of wat het verschil is tussen rapporteren en blokkeren? Mijn verweer is dat die handelingen uiteindelijk een doekje voor het bloeden zijn. De wond heelt er niet van. Het probleem zit hem niet in de filterbubbel waar we in zitten, of de filter failure. Het probleem is dat de mensen die aan de knoppen zitten een ander belang hebben dan jij en ik.
Twitter, Meta, Snapchat, LinkedIn, ze zijn er niet voor jou en mij. Ze zijn er voor aandeelhouders. Voor winstmaximalisatie. Die maximalisatie bereik je door bijvoorbeeld adverteerders op je platform tevreden te houden. Dat kun je weer doen door ze een publiek te geven dat lang en veel op je platform is. En wat blijkt? Mensen zijn over het algemeen meer actief op een platform als er tegengestelde meningen zijn. Ophef zorgt voor omzet.
Ik wals met zevenmijlslaarzen door de theorie, maar dit is wel waar het op neer komt. Hoe meer polarisatie, hoe beter het is voor de kwartaalcijfers. Wat het op lange termijn doet, dat is minder relevant. Wat het betekent voor gemarginaliseerde groepen die worden opgejaagd en belaagd, zowel online als offline. Wat het betekent voor de organisatie van extreme groeperingen, aan alle kanten van het spectrum, dat is minder relevant. Sterker nog, extreme stemmen worden weer toegelaten op Twitter. Met alle mogelijke gevolgen voor de toekomst.
Buurtkroeg
Als mijn buurtkroeg, waar ik al jaren kom en vrienden heb gemaakt, ineens verandert naar een minder plezierige plek. Als er meer volk komt die meningen roepen die me niet bevallen. Maar ik blijf toch naar die buurtkroeg gaan. “Ik ga wel aan een ander tafeltje zitten” of “ik doe net of dat vervelende publiek er niet is.” Maar de meningen blijven rondgaan. Sterker nog, de kroegbaas geeft ze een microfoon, neemt de uitspraken op en blijft ze afspelen, zelfs als het nare volk weg is. Ik kan niet anders dan het wel horen. Dan zou ik toch wel gek zijn als ik daar blijf? Als ik daar mijn geld uitgeef (of data geef)?
Dus na 16 jaar is Twitter niet meer wat het was. Onder leiding van Elon Musk is er veel veranderd. Het is minder open, ontslag wordt publiek uitgevochten, extreme stemmen krijgen een meer prominente plek. Ik hoef er niet meer te zijn. Niet voor het nieuws, dat krijg ik wel via RSS, Mastodon, nieuwsbrieven. Niet voor de gesprekken, die kan ik hier en op Mastodon houden.
17 Jaar Twitter? Ik zal mijn account vast nog wel in bezit hebben. Het zou zo maar kunnen dat in de komende maanden ik wel weer actiever word op Twitter. We zullen het zien.
